Veilig en snel weg uit een pand in geval van nood
Veilig en snel wegkomen uit de woning, uit een wooncomplex of uit een ander gebouw in geval van nood, bijvoorbeeld bij brand of instortingsgevaar. Dit is extra ingewikkeld en vol gevaar voor mensen die slecht ter been, slechtziend of in de war zijn. Een delegatie van de Werkgroep Toegankelijkheid Drenthe nam het initiatief voor een gesprek met Brandweer Drenthe.
Nooduitgangen niet altijd goed te gebruiken
Aanleiding voor het gesprek was een inleiding van een adviseur van de werkgroep, Gerrit Hidding, tijdens een werkgroepvergadering. Hij wees op de vaak gebrekkige ‘uitgankelijkheid’ van gebouwen. Bij door hem verrichte schouwacties bleek 80 % van de nooduitgangen van openbare gebouwen niet uitgankelijk te zijn voor mensen in een rolstoel. En voorts dat zeker in 80% van de openbare gebouwen geen ontruimingsoefeningen worden gedaan met mensen in een rolstoel.
Het staat te lezen in het verslag van deze bijeenkomst.
Uitgankelijkheid ook aandachtspunt
Eén van de punten die de laatste tijd onder de aandacht komt betreft het langer thuis wonen van senioren en van mensen met een beperking. De vraag doemt dan op hoe het gesteld is met het veilig kunnen verlaten van een pand waar mensen met een beperking vertoeven. De doelstelling van de werkgroep was tot nu toe hoofdzakelijk gericht op de tóegankelijkheid van de panden. Maar als de mensen eenmaal binnen zijn moeten zij ook de mogelijkheid hebben dat pand veilig te verlaten. Nu het rijksbeleid is dat senioren en mensen met een geestelijke handicap langer thuis moeten blijven wonen, doemt de vraag op of voor hen in alle gevallen een veilige uitgang gewaarborgd is. Het thema uitgankelijkheid wordt naast toegankelijkheid een aandachtspunt.
Brandweer voorziet grotere problemen
Van de zijde van de brandweer wordt dat probleem niet alleen onderkend maar er wordt ook getracht dit punt bespreekbaar te krijgen. Bij de initiatiefnemers van bouwprojecten staat dit punt – een enkel project daargelaten – uit kostenoverwegingen niet hoog op de agenda. Bovendien zijn de effecten van controles bij bestaande bebouwing beperkt omdat het veelal blijft bij een administratieve afhandeling waarbij lang niet altijd ge(her)controleerd wordt of een geconstateerde overtreding of gebrek ook daadwerkelijk wordt verholpen.
De landelijke politiek is volgens de Brandweer ook niet erg happig om hier een thema van te maken omdat het aantal slachtoffers (ruim 30 per jaar) zwak afsteekt bij het aantal slachtoffers bij verkeersongevallen. Overigens wordt ingeschat dat, nu de betrokkenen langer thuis moeten blijven wonen in een pand dat niet is ingericht voor mensen met een beperking, het aantal slachtoffers verdubbelt als gevolg van een calamiteit, althans dat is de verwachting.
Andere nadelige factoren
Er zijn verder nog verschillende factoren, die in het nadeel werken.
Het aantal slachtoffers houdt mede verband met het materiaal dat thans wordt gebruikt voor het maken van meubilair. Dat is niet brandbestendig in tegenstelling tot materiaal uit vervlogen tijden. Daardoor verbranden slachtoffers vaak niet direct maar komen door verstikking om het leven.
Uitrijdende brandweerauto’s worden door personeelsgebrek weleens bezet door slechts 4 in plaats van 6 bemanningsleden. Uit veiligheidsoverwegingen voor de brandweerlieden zelf mogen deze 4 een brandend gebouw niet binnengaan, zolang er geen assistentie is van de bemanning van een tweede brandweerwagen.
De bereikbaarheid van een brandend pand komt vaak in het geding door geparkeerde auto’s, die een vlotte doorgang verhinderen.
Op de politieke agenda
De Werkgroep Toegankelijkheid Drenthe heeft zich samen met de Statenleden Ralph du Long en Rudolf Bosch voorgenomen ook de uitgankelijkheid op de politieke agenda geplaatst te krijgen.
Meer informatie
– ‘Drie minuten na het begin van een brand is het al niet meer leefbaar’, een vraaggesprek met René Hagen, lector Brandpreventie, in Eigen Huis Magazine van maart 2019.
– ‘Seniorencomplexen onveilig bij brand: ‘We moeten ouderen er letterlijk uit slepen’, een uitzending van EenVandaag van 21 juni 2019.
