Solidariteit, emancipatie en empathie: daar gaat het om

‘Het verleden, dat is buitenland, daar doen ze de dingen anders.’ (L.P. Hartley)

In Drenthe is een aantal betrokken PvdA’ers, die al een aardig verleden met en in de partij hebben opgebouwd, enkele keren bijeengekomen om te spreken over de staat van onze partij en over hoe het nu verder zou moeten gaan. De gesprekken zijn gevoerd met in het achterhoofd de bovenstaande uitspraak van L.P. Hartley en met in het hart het gevoel waarmee wij ooit lid zijn geworden van de partij.

Voor ons gaat het om solidariteit, emancipatie en empathie. Dat zijn de sociaal-democratische waarden waar we ooit voor gekozen hebben en dat zijn ook de waarden waar wij nu nog steeds voor kiezen. Hoe we de dingen doen, dat kan veranderen, dat moet vaak ook. Altijd moeten we daarbij toetsen aan de vraag of het  om solidaire keuzes gaat. Moeten we kijken hoe we vorm geven aan emancipatie en moet duidelijk zijn dat we vanuit empathie handelen. Hierop moeten de PvdA en de volksvertegenwoordigers en bestuurders van de PvdA herkend worden: De drie sociaal-democratische ankers.

Weg van de ankers

Als we naar de uitslagen van de afgelopen verkiezingen kijken hebben de kiezers deze ankers bij de partij onvoldoende herkend. Ze hebben daardoor kennelijk niet het idee dat de PvdA hen zekerheid en bescherming biedt. Dat zou aan de kiezers kunnen liggen, maar we denken dat het aan ons als partij ligt. We zijn weggedreven van de ankers, misschien soms wel losgeslagen. Aan de hand van een aantal voorbeelden proberen we dit te verduidelijken:

• Waarom is de verandering voor de sociale werkplaatsen een solidaire keuze?
• Waarom is de verandering van de studiefinanciering een keuze voor emancipatie?
• Waarom zijn de veranderingen in de ouderenzorg een uiting van empathie?
• Is de betaling van de eigen bijdrage ziektekosten een uiting van solidariteit?
• Behandelen we de schuldenproblematiek vanuit empathie?
• Is de keuze voor privatisering en markt een uiting van solidariteit?
• Is de karige politieke belangstelling voor cultuur goed voor emancipatie?

Wij merken bij onszelf dat wij die vragen niet op een bevredigende wijze kunnen beantwoorden en we merken dat onze partij daar ook niet goed in slaagt.

Samengevat: Hadden we andere keuzes willen, moeten of kunnen maken? Passen deze keuzes bij onze bovengenoemde ankers? Hebben we ons dat in voldoende mate afgevraagd? Willen we ook in de toekomst herkenbaar op de genoemde ankers zijn? Laten we aantoonbaar ons handelen daardoor bepalen? Kan elke PvdA’er hierop aangesproken worden en is er dan onmiddellijk duidelijkheid? Het verleden kunnen we niet veranderen maar we hebben nog wel een hele toekomst voor ons.

De partij intern

Voorgaande gaat met name over algemene uitgangspunten en positionering in de politiek. Voor het uitwerken van die punten en het behalen van resultaat is onze partij opgericht. De partij is dus geen doel op zichzelf. De partij dient een doel. Maar in onze ogen kan dat alleen maar als de waarden die we als partij naar buiten uitdragen ook binnen de partij vanzelfsprekend zijn. Ook hierbij zijn wel wat vragen te stellen:

Zijn we binnen de partij solidair met elkaar? Horen we elkaar wel op alle niveau’s? Hebben we geduld met elkaar? Doen we de dingen top-down of is er ook ruimte voor bottom-up en vinden we elkaar ergens tussenin?

Zijn we binnen de partij ook bezig met emancipatie? Bevorderen we die met de eisen die we aan elkaar stellen? Of sluiten we daarmee mensen ook uit?

Tonen we empathie naar elkaar toe? Zijn we bereid te accepteren dat binnen de partij mensen wel eens dingen anders doen? Hebben we empathie voor mensen in onze partij die uit de actieve politiek vertrekken of moeten vertrekken?

Samengevat: hebben wij binnen de partij ons ook vastgehouden aan de ankers solidariteit, emancipatie en empathie of zijn we weggedreven en soms ook losgeraakt?

Hoe nu verder?

Is er toekomst voor de sociaal-democratie? Ja, daar zijn we van overtuigd. Is de PvdA het beste middel om vorm te geven aan sociaal-democratische waarden en uitgangspunten? Dat is alleen het geval wanneer we ons denken, ons handelen, onze omgang met elkaar weer goed bevestigen aan de ankers solidariteit, emancipatie en empathie. Deze drieslag zouden we dan ook moeten terugvinden in een geactualiseerd beginselprogramma.

Margreeth de Boer, Jacob Bruintjes, Luuc Christensen, Ali Edelenbosch, Albert Huizing, Rudy Rabbinge

Dit artikel is overgenomen van de website van PvdA Drenthe.