Laaggeletterdheid eindelijk op de agenda

Laaggeletterdheid is een enorm probleem waarvoor tot voor kort relatief weinig aandacht was. In Nederland zijn er in de leeftijdsgroep 16 tot 65 jaar 1,3 miljoen mensen die slecht kunnen lezen en schrijven. Een groot deel daarvan heeft ook nog eens grote moeite met rekenen. Tellen we ook de laaggeletterde 65-plussers mee, dan gaat het om maar liefst 2,5 miljoen mensen. Wat zijn de gevolgen van laaggeletterdheid en, vooral, wat moet eraan worden gedaan?

Laaggeletterdheid is een begrip voor mensen die grote moeite hebben met lezen, schrijven en/of rekenen. Analfabetisme valt daar niet onder. ‘Van een apotheker hoorde ik dat iemand medicijnen, bedoeld voor oraal gebruik, in zijn oren stopte,’ zegt het Drentse Statenlid Michel Berends. ‘Of dat iemand de omschrijving “driemaal daags één tablet begreep als eenmaal per dag drie tabletten. En dan heb je nog de groep die helemaal niets van de gebruiksaanwijzing snapt en daarom maar geen medicijnen slikt.’

Een kleine 10% van de Nederlanders tot 65 jaar is laaggeletterd. ‘In Drenthe is dat 12 tot 14%. Erg hoog, vind ik. En denk nu niet dat die groep voornamelijk bestaat uit vluchtelingen; driekwart bestaat uit mensen die hier geboren en getogen zijn,’ zegt Berends.

Ook Kamerlid Kirsten van den Hul, woordvoerder onderwijs, vindt de percentages veel te hoog. ‘Elke laaggeletterde is er één teveel. Wie laaggeletterd is, heeft beperkte kansen op de arbeidsmarkt en staat ook maatschappelijk buitenspel. Ze leven vaak in een isolement en zijn op heel veel momenten afhankelijk van anderen.’

Zelfredzaamheid overschat

De WRR waarschuwde onlangs dat de overheid de zelfredzaamheid van burgers schromelijk overschat. Een belangrijke verklaring hiervoor is de laaggeletterdheid van veel burgers. Heel zorgelijk, vindt Berends. ‘De vaardigheden van veel burgers worden te hoog ingeschat met als gevolg een tweedeling. De overheid moet een vangnet leveren voor de zwakkeren. Dat gebeurt veel te weinig.’

Lees verder op de website van het Centrum voor Lokaal Bestuur

Meer informatie is te verkrijgen bij o.a. Michel Berends, Drentse Statenlid voor de PvdA, één van de geïnterviewden.

Lees ook op onze website het artikel ‘Meer aandacht nodig voor uitvoerbaarheid en goede uitvoering‘